رای دیگر کاربردها، حج (ابهام‌زدایی) را ببینید.

حَجّ یکی از مهم‌ترین فروع دین اسلام است. مسلمانان با داشتن شرایطی مکلف‌اند در دهه اول ماه ذی‌الحجه به مسجد الحرام در شهر مکه در عربستان سعودی رفته و مجموعه‌ای از اعمال نیایشی را به‌جا آورند.

حج بر سه نوع تمتع، قران و افراد است که حج قران و افراد وظیفه ساکنان مکه است. در اسلام بر کسی که دارای بلوغ، عقل، آزاد بودن و استطاعت باشد واجب می‌شود.^[1]

حج نخستین بار در دین ابراهیم انجام شد و آیین‌های حج و عمره، احرام، لثم و لمس حجرالاسود، سعی بین صفا و مروه، وقفه در عرفات و رمی جمره، همگی پیش از اسلام رایج بود و تنها برخی تعدیلات در حج اسلامی نسبت به پیش از اسلام روی داده‌است.

اعراب پیش از اسلام هنگام طواف «لبیک یا لات»، «لبیک یا عزی» و «لبیک یا منات» می‌گفتند و هر قومی بت خود را می‌خواند و در اسلام، «اللهم» جای بت‌ها را گرفت و آن عبارت بدین شکل تغییر کرد: «لبیک اللهم لبیک»

عرب‌ها صید را در ماه حج حرام می‌دانستند. پیامبر اسلام حرمت صید را ویژه ایام حج و هنگام احرام مقرر کرد. عرب‌ها گاهی لخت به پیرامون‌گردی (طواف) کعبه می‌پرداختند. اسلام آن را منع کرد و پوشیدن لباس دوخته‌نشده را مقرر کرد. عرب از خوردن گوشت قربانی اکراه داشت و پیامبر اسلام آن را مجاز دانست.

مسلمانان پس از فتح مکه و برانداختن بت‌های قریش از سعی میان صفا و مروه اکراه داشتند؛ زیرا پیش از اسلام بر این دو کوه دو بت سنگی قرار داشت که حاجیان و زائران آن دوره سعی بین صفا و مروه را برای نزدیک شدن به آن‌ها و دست‌کشیدن و بوسیدن آن‌ها انجام می‌دادند. ولی محمد سعی بین صفا و مروه را مجاز کرد و بنا بر متن قرآن این کار از شعائر الله دانسته می‌شود.^[2]

رخدادها

برخی از رویدادهای مرگبار پیش‌آمده در آیین‌های حج بدین شرح است^[3]:

• سال1944: ابوطالب یزدی، در حین انجام طواف در مسجدالحرام دچار استفراغ شد، وی توسط ماموران عربستان گردن زده شد، چهار سال روابط ایران و عربستان مختل گردید.
• سال1987: چهار صد نفر در درگیری بین نیروهای امنیتی عربستان و معترضان حامی ایران کشته شدند
• سال1990: هزار و چهارصد وبیست وشش نفر از حاجیان در تونل منتهی به اماکن مقدس کشته شدند
• سال1994: دویست و هفتاد نفر در اثر ازدحام جمعیت کشته شدند
• سال 1997: بر اثر آتش سوزی، 343 حاجی کشته و هزار و پانصد نفر مجروح شدند
• سال1998: حداقل یکصد و هجده نفر بر اثر ازدحام جمعیت کشته شدند
• سال 2001: سی و پنج نفر در اثر ازدحام جمعیت کشته شدند
• سال 2004: دویست و پنجاه و یک نفر بر اثر ازدحام جمعیت کشته شدند
• سال 2006: سیصد و چهل و پنج نفر در مراسم سنگ‌زنی به نماد شیطان کشته شدند

منابع

• کعبه، حرم الهی، مؤید و محمد پروانه
• ابعاد حج در قرآن، ناصر شکریان
• اسرار حج و مناسک آن، محمد علوی مقدم

پیوند به بیرون

• حج در قرآن و روایات، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت
• اهمیت حج، دانشنامه رشد
• حجاج در صحرای عرفات
• مناسک حج

فیش حج+فروش فیش حج +فروش فیش عمره+فروش فیش واجب

+فروش فیش حج عمره+فروش فیش حج

تمتع+فیش حج+خرید فیش حج+فزوش فیش حج+خرید و فروش فیش حج

+فیش حج+خرید فیش حج عمره

+ خرید و فروش فیش حج عمره بانک ملی